Bông vải dâng sớ đòi... cứu

Kim ngạch XK năm 2008 đạt 9,1 tỷ USD, đứng thứ 2 sau dầu khí lại giải quyết được nhiều lao động nên ngành Dệt may có vị trí cực kỳ quan trọng. Nhưng công bằng mà nói, giá trị nội địa hóa (GNP) mà ngành dệt may mang lại rất thấp do nguyên liệu chính NK gần như toàn bộ: năm 2008 Việt Nam nhập 200 ngàn tấn bông (chiếm 99%), 180 ngàn tấn xơ tổng hợp (chiếm 90%). 

Ngành bông đã tụt dốc thê thảm từ diện tích 32.625 ha bông niên vụ 2002 – 2003 giảm xuống chỉ còn 7.446 ha ở niên vụ 2007 – 2008. Nguyên nhân thì rất nhiều nhưng xuất điểm đầu tiên là cây bông mang hiệu quả kinh tế không hấp dẫn bằng các cây trồng khác như: bắp, ngô, mì…Kế đến cây bông nước ta còn phụ thuộc phần lớn vào thời tiết nên năng suất không ổn định. Chưa hết, giá bông hạt các Cty bông mua cho người trồng bông không cao.

Ông Nguyễn Hữu Bình – Chủ tịch HĐQT Cty CP Bông Việt Nam phân tích: “Đối với bông nước trời, trong 7 năm qua, năng suất bông không tăng mà chỉ dao động trong khoảng 10 – 11 tạ/ha, trong khi đó năng suất bắp tăng đều đặn mỗi năm 140 kg/ha. Theo tôi để cạnh tranh được với các cây trồng khác thì giá bắp và giá bông phải tương ứng là 2.700 đồng/kg và 6.000 đồng/kg khi và chỉ khi năng suất bắp đạt 4 tấn/ha còn năng suất bông phải đạt bình quân 2.147 kg/ha- một con số khó với tới nếu trồng bông vụ mưa. Còn với cây bông có tưới tuy năng suất “sáng sủa” hơn nhưng giá bông xơ hiện 20 ngàn/kg rất khó lôi cuốn nông dân trồng bông” – ông Bình nói.

Diện tích trồng bông Việt Nam tập trung chủ yếu ở vùng Tây Nguyên chiếm 42%, vùng Duyên hải miền Trung chiếm 33% và miền Bắc khoảng 20%, thấp nhất là vùng Đồng Nam bộ 5% cho dù vùng này trước đây là vùng bông chủ yếu của Việt Nam. Cho đến bây giờ, chúng ta chỉ quanh quẩn với 6 loại giống chủ yếu VN15, VN01-2, VN02-2…mà chưa phát triển, lai tạo thêm các giống mới, hơn nữa việc canh tác cây bông còn thô sơ. Vậy chiến lược phát triển ngành dệt may Việt Nam đã được Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 36/QĐ- TTg ngày 10/3/2008 có giúp ngành bông đảm bảo đạt 60.000 tấn bông/năm, đáp ứng 20% nguyên liệu tự nhiên cho ngành Dệt may vào năm 2015?

Ông Nguyên Hữu Bình cho biết: “6 tháng đầu năm nay, chúng tôi đã khảo sát và làm việc với các tỉnh, dự kiến được hơn 20 ngàn ha đất để phát triển trang trại trồng bông tập trung, có khả năng cơ giới hóa cao (70%). Bên cạnh đó, đưa những giống bông mới kháng sâu, năng suất, tỷ lệ xơ cao vào sản xuất, gắn với những biện pháp kỹ thuật phù hợp cho từng mô hình sản xuất và từng vùng”.

Ông Nguyễn Hữu Bình mong muốn, với Quyết định 36/TTg trong bối cảnh hiện nay, để đạt mục tiêu đề ra cần có những chính sách hỗ trợ thiết thực của Nhà nước. Để giá bông mà phần lớn nông dân mong muốn là 10 ngàn đồng/kg bông hạt, tương ứng với 25 ngàn đồng/kg bông xơ (1,5USD) cần có Qũy Bình ổn giá thu mua bông hạt trong nước, hiện Chính phủ đã cho phép lập Quỹ nhưng chỉ thực hiện trích từ giá thành sản xuất bông trong nước (2%), còn phần trích từ thuế NK (2%) không thực hiện được nên nguồn tài chính cho quỹ này khá eo hẹp. Song song đó, vốn vay đầu tư vào ngành bông do thời gian dài lại là ngành sản xuất nông nghiệp nên phải là vốn lãi suất thấp,  thời gian vay dài (15 năm).

Để ngành bông phát triển thay thế nguyên liệu NK, thoát khỏi cảnh đi gia công cho nước ngoài, hiện các Cty Bông thuộc Cty CP Bông Việt Nam đã bắt đầu triển khai nhiều chương trình hỗ trợ cho người trồng bông như: hỗ trợ 100% giống bông, đầu tư chất điều hòa sinh trưởng, thuốc BVTV và phân bón bình quân 3 triệu đồng/ha,…sản phẩm được Cty bao tiêu toàn bộ với giá thấp nhất là 9.000 đồng/kg và sẽ điều chỉnh theo thời giá. Với chiến lược này ngành bông bước đầu đã có tín hiệu vui khi diện tích trồng niên vụ 2008 – 2009 tăng trở lại.

nongnghiep.vn